Vooropdracht Madrid: Caixa Forum

 

Het Caixa Forum in Madrid ligt op de Paseo del Prado, heel dicht bij het Prado museum, de Reine Sofia en Thyssen-Bornemisza museum. “Geduchte concurrenten” zou je denken, maar ze vullen elkaar allemaal perfect aan. Het Caixa Forum is een postmoderne kunstgalerij die geopend werd in 2008, heel recent dus.

Het Forum is gebouwd op de resten van een oude elektriciteitscentrale. De basis van het gebouw (de onderste 4 muren) zijn nog de oorspronkelijke muren, de rest is erop gebouwd. De originele muren zijn een restant van de industriële architectuur in Madrid rond de 19^e/20^e eeuw. De granieten basis hebben ze wel weggehaald, deze zat nog onder de 4 oorspronkelijke muren. Bij het weghalen van de onderkant “ontdekten” ze de optie om van die open oppervlakte een plein te maken. Dit zorgt voor het zwevende effect van het Forum. Daarom is één van de twee sleutelwoorden van het Caixa Forum “levitation”, wat letterlijk opstijgen/zweven betekent.

Het brein achter dit architecturaal hoogstandje is het Zwitserse ontwerpersduo Herzog en de Meuron. Deze twee deden al vroeger hun naam eer aan met het design van Tate Modern en het Nationaal stadion in Peking voor de Olympische spelen van 2008. Herzog en de Meuron weten wel vaker uit te blinken op vlak van architectuur en wonnen hierdoor al meermaals prijzen, onder andere de Pritzker Prize en de Striling Prize.

Dit staaltje ijzersterke architectuur wordt vergezeld door een verticale tuin. Dit is een tuin die tegen een gevel van een gebouw geplant wordt. Hiervoor werd botanicus Patrick Blanc ingeschakeld. Hij plaatste op een aanpalende gevel van zo’n 460m² een verticale tuin van 29m hoog met zo’n 250 verschillende plantensoorten. Samen met het Forum vormt de tuin een hoek om het plein. De twee elementen gaan zeer sterk in dialoog met elkaar. Het rode staal van het Forum tegen het groene van de tuin. De kleuren komen echt tot hun recht. (Kleurentrucje: complementaire kleuren)
De tuin legt de link met de botanische tuinen die achter het gebouw liggen. De symboliek achter de tuin is ook heel sterk, het wil mensen bewust laten worden over de milieuproblematiek in onze huidige maatschappij. Deze tuin is dan ook het tweede sleutelwoord van het Forum “Landscape + Urbanism”; de combinatie van natuur en stad.

Op de twee afbeeldingen hieronder zie je de verhoudingen van wat oud en wat nieuw is. En welk gedeelte welke functie krijgt. Het nieuwe ondergrondse gedeelte wordt voornamelijk gebruikt als vergaderruimte, auditorium of voorstellingsruimte. Het bovengrondse gedeelte krijgt de functie van expositieruimte en bar/restaurant.
Ondergrond en bovengrond worden stijlvol van elkaar gescheiden zowel of functioneel gebied als op structureel gebied.

  

Jammer genoeg was de originele site van het Caixa Forum defect, en moest ik berusten op info van culturele sites en recensies van bezoekers.

Ik vond de opdracht wel heel leuk, in ieder geval het opzoekingswerk toch al. De voorstelling enzo van het museum valt nog te zien in Madrid zelf. Ik kende het Caixa Forum niet voor ik deze opdracht kreeg, maar was enorm aangenaam verrast bij het kennismaken met het gebouw. Het is een indrukwekkend modern gebouw, geen “stereotyp” klassiek museum. Op cyberspace ben ik verliefd geworden op het gebouw, ik kijk al uit naar onze eerste rendez-vous!

 
(Bronnen:
- http://www.arcspace.com/architects/herzog_meuron/caixa/caixa.html
- http://en.wikipedia.org/wiki/CaixaForum_Madrid
- http://www.esmadrid.com/en/portal.do?IDM=440&NM=3&TR=C&IDR=641
- http://artikelen.foobie.nl/regios-landen/museum-caixa-forum-nieuwe-trekpleister-in-madrid/
- http://www.gomadrid.com/museums/caixaforum.html
- 100% Madrid reisgids)